Trazirat e ndodhura ditën e djeshme ku një grup protestuesish hynë në ndërtesën e Kongresit amerikan me forcë kanë rritur zërat e një veprimi të ashpër nga ana e institucioneve.
Më këtë po kërkohet ta largojnë që tani nga detyra Presidentin Donald Trump, duke e shpallur të papërshtatshëm për detyrën, duke future në funksionim amendamentin e 25 të Kushtetutës së SHBA.
Zërat për të aktivizuar këtë amendament, kanë dalë nga mediat, politika, por mësohet edhe Brenda Shtëpisë së Bardhë, ku kanë dhënë dorëheqjen disa emra të rëndësishëm të stafit.
Vetë Zv.presidenti Mike Pence dhe Sekretari i Shtetit, Mike Pompeo kanë kundërshtuar fort rebelimin dhe pushtimin e Capitol Hill nga përkrahësit e Trump. E së bashku me kreun e shumicës në Senat Mitch McConnell kanë marrë në dorë situatën Brenda Partisë Republikane dhe pritet që të veprohet së shpejti.
Bordi editorial i ësahington Post u bashkua me zërat demokratë në thirrjen për heqjen e Trump përmes amendamentit të 25-të para Ditës së Përurimit. Sipas tyre Presidenti nuk është i aftë të qëndrojë në detyrë për 14 ditët e ardhshme. Çdo sekondë që ai mban kompetencat e mëdha të presidencës është një kërcënim për rendin publik dhe sigurinë kombëtare. Zv/presidenti Pence, i cili duhej të evakuohej nga platea e Senatit për mbrojtjen e tij, duhet të mblidhte menjëherë Kabinetin për të thirrur Amendamentin e 25-të, duke deklaruar se z. Trump nuk është “në gjendje të kryejë kompetencat dhe detyrat e zyrës së tij”.
Kongresi, i cili do të kërkohej të ratifikonte veprimin nëse z. Trump rezistonte, duhet ta bëjë këtë. z. Pence duhet të shërbejë derisa Presidenti i zgjedhur Joe Biden të betohet më 20 Janar, në ceremoninë e marrjes së detyrës.
Ndërsa heqja e Trump përmes amendamentit të 25-të është jashtëzakonisht e vështirë në më pak se dy javë para inagurimit të Presidentit të ri, diskutimi i një lëvizjeje të tillë është shfaqur vazhdimisht gjatë mandatit të Trump.
ABC News, duke cituar burime të shumta me njohuri të drejtpërdrejtë të lëvizjes, raportoi se disa anëtarë të kabinetit Trump po diskutonin një veprim të paparë për të thirrur Seksionin 4 të Amendamentit të 25-të të kushtetutës, pasi disa anëtarë Demokratë të Kongresit i kërkuan zëvendës Presidentit Mike Pence për të udhëhequr akuzën në deklarimin e Trump si “të papërshtatshëm” për të qëndruar si president.
Dhoma e Tregtisë së SHBA ka kërkuar largimin e Trump, Presidenti i zgjedhur Biden denoncon ‘turmën’ pro-Trump, Tëitter, Facebook ngrinë llogaritë e Trump pas sulmit të Kongresit
“Presidenti Trump zbuloi se ai nuk është në rregull mendërisht dhe është ende i paaftë të përpunojë dhe pranojë rezultatet e zgjedhjeve të vitit 2020”, shkruajnë ata në një letër që u nënshkrua nga të gjithë anëtarët demokratë të Komitetit të Gjyqësorit të Dhomës.
“Presidenti Trump ka treguar herë pas here se nuk është i gatshëm të mbrojë Demokracinë tonë dhe të kryejë detyrat e zyrës”.
Sulmi ndaj Kapitol nga mbështetësit e armatosur të Trump solli katër persona të vdekur dhe ndodhi ndërsa Dhoma e Përfaqësuesve dhe Senati u mblodhën për të vërtetuar rezultatin e zgjedhjeve presidenciale dy javë para se Presidenti i zgjedhur Joe Biden të betohej në 20 Janar .
Skenat kaotike pasuan një tubim pro-Trump jashtë Shtëpisë së Bardhë gjatë së cilës presidenti në largim, i cili ka refuzuar të angazhohet për një transferim paqësor të pushtetit, iu drejtua mijëra mbështetësve dhe përsëriti pretendimet e pabazuara se zgjedhjet ishin vjedhur prej tij.
Trump më vonë u bëri thirrje mbështetësve të tij të shkojnë në shtëpi, por gjithashtu i vlerësoi ata si “shumë të veçantë”, ndërsa pohoi “dashurinë” e tij për ta.
Jotaka Eaddy, një konsulent politik dhe themelues i Strategjive të Rrethit të Plotë, tha se veprimet e Trump kanë ngritur pikëpyetje të vërteta në lidhje me gjendjen e tij mendore dhe se gjithçka duhet të jetë në tryezë tani për ta parandaluar atë që të bëjë më shumë dëm institucioneve demokratike të vendit nëse i kanë mbetur vetëm dy javë në detyrë.
“Ai ka nxitur dhunë dhe ai krijoi platformën dhe atmosferën e dhunës”, i tha ajo Al Jazeera-s.
Dy mënyra për të hequr Trump
Ekzistojnë dy mënyra për të hequr një president nga detyra: Shkarkimi dhe Përdorimi i Amendamentit të 25-të kushtetutës së SHBA. Në secilin skenar, Nënpresidenti Pence do të merrte detyrën deri në inaugurimin e Biden më 20 janar. Por, vetëm pak ditë para kësaj date, një shkarkim do të ishte i pamundur të përfundohej, gjë që ka nxitur thirrjen për zbatimin e Amendamentit të 25-të. Më parë, ndaj Trump u ngrit akuzë në Senat por nuk u hoq nga presidenca.
Cili është qëllimi i Amendamentit të 25-të?
Amendamenti i 25-të, i ratifikuar në 1967 dhe i miratuar në vazhdën e vrasjes së Presidentit John F Kennedy në 1963, merret me trashëgiminë presidenciale dhe aftësinë e kufizuar.
Ai u përdor më parë nga presidentët të cilëve iu desh të hiqnin dorë përkohësisht nga pushteti për arsye shëndetësore.
Në 2002, Presidenti George ë Bush u bë i pari që përdori Seksionin 3 të ndryshimit për të transferuar përkohësisht pushtetin te Zëvendës Presidenti Dick Cheney ndërsa Bush iu nënshtrua një kolonoskopie dhe ishte nën një anestetik. Bush transferoi përkohësisht pushtetin përsëri pesë vjet më vonë kur bëri një tjetër kolonoskopi.
Amendamenti i 25-të nuk u thirr pasi Presidenti Ronald Reagan u qëllua në 1981 dhe u kërkua transferimi i përkohshëm i pushtetit tek Zëvendës Presidenti George Hë Bush ndërsa po bënte një operacion për të hequr një plumb nga zorra e trashë në 1985, ai tha në kohë që ai nuk po kërkonte zyrtarisht amendamentin e 25-të.
Reagan tha se ndërsa ishte “i vëmendshëm” ndaj amendamentit, por ai nuk besonte “se hartuesit e këtij amendamenti synonin zbatimin e tij në situata të tilla si ajo e çastit”. Bush ishte në detyrë president për tetë orë sipas një libri nga John D Feerick./GazetaShqip
