SHBA: Marrëveshja për ‘uljen e dhunës’ me talebanët do të fillojë sonte

21.02.2020 17:52:23

Nënshkrimi i një marrëveshje paqeje midis talebanëve dhe Shteteve të Bashkuara për t’i dhënë fund 18 viteve të luftës në Afganistan do të fillojë në mesnatën e së premtes, kjo e premtuar nga talebanët, tha një zyrtar afgan.

Pas asaj periudhe njëjavore, marrëveshja e shumëpritur e paqes midis SHBA-së dhe talebanëve do të nënshkruhet në Doha, Katar, duke i hapur rrugën tërheqjes së trupave amerikane dhe negociatave brenda Afganistanit, tha një zyrtar i lartë i Departamentit të Shtetit, në kushte anonimiteti për të diskutuar marrëveshjen dhe detajet e saj.

Periudha e dhunës së zvogëluar do të fillojë në mesnatën e së premtes me kohën lokale (1930 GMT, 2:30 pasdite EST), sipas zyrtarit afgan që foli në kushte anonimiteti sepse ai nuk ishte i autorizuar të fliste për mediat

Sekretari i Shtetit Amerikan Mike Pompeo tha se marrëveshja e paqes do të çojë në një armëpushim eventual të përhershëm. Marrëveshja parashikon gjithashtu garanci nga talebanët se Afganistani nuk do të përdoret për të sulmuar SHBA-të ose aleatët e tij, dhe parashikon tërheqjen në faza të forcave amerikane dhe të tjera të huaja nga vendi gjatë 18 muajve.

“Ne po përgatitemi që nënshkrimi të bëhet më 29 shkurt”, tha Pompeo në një deklaratë. “Bisedimet do të fillojnë së shpejti për të pasur një armëpushim gjithëpërfshirës dhe të përhershëm dhe të ardhme të mirë për Afganistanin”, tha Pompeo.

Por kjo rrugë është e mbushur me vështirësi.

“E vetmja mënyrë për të arritur një paqe të qëndrueshme në Afganistan është që afganët të bëhen bashkë dhe të bien dakord për rrugën përpara”, tha Pompeo në deklaratën e tij.

Ende nuk është e qartë se kush do të përfaqësojë Kabulin për bisedimet, të konsideruara një shtyllë kryesore për të gjetur një paqe të qëndrueshme. Komisioni zgjedhor i Afganistanit në fillim të kësaj jave shpalli presidentin Ashraf Ghani fituesin e zgjedhjeve presidenciale të shtatorit të vitit 2019, por rivalët e tij shpejt denoncuan rezultatin.

Talebanët nuk kanë pranuar të flasin me qeverinë e Ghanit dhe gjithashtu nuk pranuan rezultatet e votimit, duke thënë se ata do të flasin me përfaqësuesit e qeverisë, por vetëm si afganët e zakonshëm.

Gjermania dhe Norvegjia të dy kanë ofruar të presin bisedimet, por ende nuk është caktuar asnjë vend. Një deklaratë nga Ghani thjesht thoshte se ai u takua me të dërguarin e Paqes në SHBA, Zalmay Khalilzad dhe “të dy palët folën për detajet e uljes së dhunës”.

Në deklaratën e tyre të premten, talebanët thanë: “Të dy palët tani do të krijojnë një situatë të përshtatshme sigurie përpara datës së nënshkrimit të marrëveshjes, do të shtojnë ftesa për përfaqësuesit e vjetër të vendeve dhe organizatave të shumta për të marrë pjesë në ceremoninë e nënshkrimit, të bëjnë marrëveshje për lëshimin e të burgosurve, të strukturojnë një rrugë për negociata me parti të ndryshme politike të vendit dhe më në fund të vendosin bazat për paqen në të gjithë vendin me tërheqjen e të gjitha forcave të huaja”.

Talebanët shtuan se ata nuk do të lejojnë që “toka e Afganistanit të përdoret kundër sigurisë së të tjerëve, në mënyrë që njerëzit tanë të mund të jetojnë një jetë të qetë dhe të prosperuar nën hijen e një sistemi islamik”.

Pentagoni nuk ka pranuar të thotë nëse SHBA kishin rënë dakord të ulnin nivelet e trupave të saj në Afganistan në zero. Sekretari i Mbrojtjes Mark Esper ka thënë nëse armëpushimi shtatë-ditor është i suksesshëm dhe bisedimet e paqes në Afganistan fillojnë, SHBA-të do të zvogëlonte kontingjentin e saj “me kalimin e kohës” në rreth 8.600.

Ka rreth 12,000 trupa amerikane në vend. Gjatë çdo tërheqje, SHBA do të mbante të drejtën për të vazhduar operacionet kundër terrorizmit në Afganistan, të cilat janë përqendruar kryesisht në bashkëpunëtorët e një grupi të Shtetit Islamik dhe al-Kaidës, sipas zyrtarëve të Pentagonit.