Shkencëtarja që shpiku vaksinën anti Covid: Synimi tjetër është kanceri

05.04.2021 19:52:05

Shkencëtarja e cila fitoi garën për të shpërndarë vaksinën e parë të përdorur gjerësisht kundër koronavirusit thotë se njerëzit mund të jenë të sigurt pasi vaksinat janë të sigurta dhe teknologjia që qëndron pas saj së shpejti do të përdoret për të luftuar një tjetër plagë globale – kancerin.

Ozlem Tureci, e cila bashkëthemeloi kompaninë gjermane BioNTech me burrin e saj, po punonte në një mënyrë për të shfrytëzuar sistemin imunitar të trupit për të trajtuar tumoret kur mësuan vitin e kaluar për një virus të panjohur që infektonte njerëzit në Kinë.

Gjatë mëngjesit, çifti vendosi të aplikonte teknologjinë që kishin hulumtuar për dy dekada për kërcënimin e ri, duke e quajtur përpjekjen “Project Lightspeed”.

Brenda 11 muajsh, Britania kishte autorizuar përdorimin e vaksinës mARN BioNTech të zhvilluar me gjigantin farmaceutik amerikan Pfizer, të ndjekur një javë më vonë nga Shtetet e Bashkuara. Dhjetëra miliona njerëz në të gjithë botën kanë marrë injeksionin që nga dhjetori.

“Ia vlen të guxosh dhe të marrësh vendime të guximshme dhe të besosh se nëse ke një ekip të jashtëzakonshëm, do të jesh në gjendje të zgjidhësh çdo problem dhe pengesë që të del përpara në kohë reale”, tha Tureci për Associated Press në një intervistë.

Ndër sfidat më të mëdha për kompaninë e vogël, me bazë në Mainz, e cila ende nuk kishte për të marrë një produkt në treg ishte se si të kryenin prova klinike në shkallë të gjerë nëpër rajone të ndryshme dhe si të rritim procesin e prodhimit për të përmbushur kërkesën globale.

Së bashku me Pfizer, kompania kërkoi ndihmën e Fosun Pharma në Kinë “për të marrë asete, aftësi dhe gjurmë gjeografike në laborator, të cilat nuk i kishim”, tha Tureci.

Ndër mësimet që ajo dhe burri i saj, shefi ekzekutiv i BioNTech, Ugur Sahin, mësuan së bashku me kolegët e tyre ishte “sa i rëndësishëm është kooperimi dhe bashkëpunimi ndërkombëtarët”.

Tureci, e cila ka lindur në Gjermani nga emigrantë turq, tha se kompania, e cila ka anëtarë të stafit nga 60 vende, ka kontakte me organizma të mbikëqyrjes mjekësore që nga fillimi, për të siguruar që lloji i ri i vaksinës do të kalojë kontrollin rigoroz të rregullatorëve.

“Procesi i marrjes së një ilaçi ose një vaksine të aprovuar është një ku bëhen shumë pyetje, shumë ekspertë janë të përfshirë dhe ka një rishikim të jashtëm nga të gjithë të dhënat dhe ligjërimin shkencor,” tha ajo.

Mes një frike në Evropë këtë javë për shkak të koronavirusit të bërë nga rivali britanik-suedez AstraZeneca, Tureci hodhi poshtë idenë e çdo përplasjeje që priteshin nga ata që garonin për të prodhuar një vaksinë.

“Ekziston një proces shumë i ngurtë dhe procesi nuk ndalet pasi një vaksinë është aprovuar”, tha ajo. “Në fakt, po vazhdon tani në të gjithë botën, ku rregullatorët kanë përdorur sisteme raportimi për të kontrolluar dhe vlerësuar çdo vëzhgim të bërë me vaksinat tona ose të tjera”, theksoi Tureci.