Mediat greke i kanë kushtuar një histori ish-ministrit grek, Sifis Valyrakis, i cili u gjet i vdekur një ditë më parë në anijen e tij në ishullin Eritrea.
78-vjeçari ishte një peshkatar i mprehtë dhe që e donte peshkimin, pasditen e djeshme gruaja e tij ka bërë me dije për mediat greke se ai kishte dalë me anijen e tij në ishullin Eretria.
Prothema thekson se sipas raportit të parë mjekoligjor në trupin e ishiministrit janë konstatuar dy plagë në kokë që dyshohet se i ka marrë nga goditja pas rënies nga anija e tij.
Por Valyrakis në historinë e tij ka edhe një lidhje me Shqipërinë. Valyrakis mësohet se gjatë juntës ushtarake në Greqi, iu bashkua rezistencës, por përfundoi i arrestuar në 1971 duke e torturuar. Ai arriti të arratisej nga burgu, madje duke hipur mbi një tren tentoi të largohet për në Jugosllavi, por nuk ia doli pasi u kap në kufi.
Në rastin e dytë, ai vuante dënimin në burgun e Korfuzit dhe edhe nga aty mundi të arratisej po në 1971. Valyrakis notoi nga Korfuzi deri në Sarandë, ku e kapi patrulla kufitare shqiptare edhe pse erdhi për të kërkuar strehim në Shqipërinë e Enver Hoxhës. 78-vjeçari ishte dënuar me tre vite internim nga një Gjykatë në Sarandë, teksa prej tyre 18 muaj i kaloi në kampin e Fierit. Me ndryshimin e pushtetit në Greqi, Shqipëria komuniste ndryshoi qasje dhe e liroi Sifi Valyrakisin duke e larguar më pas drejt Romës.
“Nuk harroj dhimbjen e urisë, bukën me tallash, dhimbjen e të ftohtit të zhytur në baltën e dimrit, nxehtësinë e padurueshme nën tabelën e azbestit të valëzuar të çatisë së kampit shqiptar në verë”, është shprehur Valyrakis në kujtimet e tij mbi të shkuarën e dhimbshme.
Ndër të tjera mediat bëjnë me dije se një tjetër version është se Enver Hoxha e konsideronte Valyrakis një spiun të juntës greke, dhe e dënoi për tre vite me pun ëtë dëtyrueshme në kampin e Fierit. Por ishte ndërhyrja e kryeministrit në atë kohë Andreas Papandreu që në komunikim me kinezët dhe lëvizjen maoiste tek shqiptarët bëri të mundur dhe shpërtimin e Valyrakis.
Pjesë nga shkrimi
Sidoqoftë, ai arriti të shpëtonte duke prerë hekurat e qelisë së tij dhe duke shkaktuar një qark të shkurtër katastrofik në rrjetin elektrik të burgjeve. Ai u përpoq të arratisej në Jugosllavi duke u fshehur në tavanin e një treni. Fatkeqësisht, treni ndaloi për furnizim në kufi. Kontrollorët postave e gjetën atë, ai u arrestua për herë të dytë dhe u dërgua në burgjet e ashpra të Korfuzit.
Përfundimisht ai arrin të shpëtojë përsëri dhe të kërkojë strehë në Shqipërinë e Hoxhës duke notuar në brigjet e vendit fqinj. Ai vetë kishte shkruar në një artikull të mëparshëm për juntën dhe arratisjet e tij: “Mbaj mend arratisjen time nga burgjet e Korfuzit natën e 19 majit 1971, plagosjen në rënie nga muri i jashtëm shumë i lartë i burgut, i shokut tim Babis Georgakakis, nga Koxare i Rethymno. Më kujtohet kalimi i natës në rrymat e akullta, duke notuar në ngushticën nga Korfuzi në Shqipëri, kapja ime nga patrulla kufitare e ushtarëve shqiptarë.
Nuk mund ta harroj dënimin tim trevjeçar nga një “gjykatë popullore” në Sarandë për shkeljen e kufirit shqiptar, 18 muajt në kampin e punës së detyruar shqiptare, “Stalinist” në Fier (Solzhenitsyn përshkruar në librin e tij “Një ditë në jetë” të Ivan Denisoviç”). Nuk harroj dhimbjen e shkaktuar nga uria, bukën me tallash, dhimbjen e të ftohtit të zhytur në baltën e dimrit, nxehtësinë e padurueshme nën kartonat të valëzuar me amoniak të çatisë së kampit shqiptar në verë, insektet që kërcenin në tonë lakanderi.
Nëntor 1973, në transmetimin e altoparlantëve sipas raportit propagandë të zjarrtë të Enver Hoxhës, njofton për trazira në Politeknik në Athinë, ka të vdekur dhe të plagosur. Ndryshim ushtarakësh në Athinë, bie diktatori kolonel Papadopulos. Po vjen gjeneral Diktatori Brigade Ioannidis. Një ndryshim spektakolar në sjelljen e shqiptarëve. Vetë komandanti i kampit më thërret në zyrën e tij! Ai më njofton “zyrtarisht” se Parlamenti Shqiptar (Kuvendi Popullor) po më jep pjesën tjetër të dënimit, ai më siguron se po lirohem, as ai nuk e besonte!
Ata më “zhdukin” nga askund, më shëndoshin duke më ushqyer tepër, më veshin me një kostum “të disponueshëm” dhe më ngarkojnë me “ngarkesë” në fshehtësi të plotë, në minutën e fundit në helikopterin e vogël UPI pa dokumente udhëtimi, me një faturë prej pesë dollarësh në dorë dhe “tranzit” në Aeroportin e Romës, Fumiçino.
Isha i lirë, nuk mund ta besoja. Nga aeroporti i Romës unë komunikoj me Stokholmin, strehimi im i ri dhe lajmi i lirimit tim bëhet i njohur për konkurrentët e mi.
Karabinierët më presin në departamentin e sigurisë së Fumitsino, duke më përcjellë mirëseardhjen dhe urimet e Presidentit të Republikës së Italisë. Alekos Panagoulis dhe Oriana Falaçi janë të parët që më takojnë pak pas mesnate, përqafime dhe puthje, “ti më kujtove aromën e burgut” më thotë Alekos.
