Vaj perëndish / Vargje nga Kumrie Shala

22.11.2021 11:50:39

VAJ PERËNDISH

(Ditiramb për skulprurën e një mbretëreshe ilire, të cilës i prenë kokën dhe e hodhën diku në Detin Dalmatin. Pasi dikush e nxori në breg, ia shkrumbuan trupin, por mbijetoi dhe jeton edhe sot në Muzeun Arkeologjik në Zagreb)

Dy drangonj nga shkëmbi u hodhën në det,
Trupin e mbretëreshës e nxorën në breg,
Valet e detit me ditë të tëra e lanë e shpërlan,
E rrezet e dielli trupin ia thanë.
Me vite të tëra qëndroi e shtrirë Shtatorja e heroinës në bronz e ngrirë,
E gdhendur me kujdes nga duart e artistit,
Me fustan ngjyrë gri, me pelerinë,
Në qafë sa bukur një shall të rri, Ty mbretëresha ime pehrri.
Dy trima nga valët të shpëtuan,
Akoma pikon mote e stinë, Acar të gjatë e suferinë.
O Zot, kush në det të hodhi, heroinë!
Ashtu të gjymtuar, pa kokë,
Përgjigjën rrufetë dhe një bubullimë.
Dua të plas e të pëlcas,

Nga inatit lotoj e vajtoj,
Kokën kush ta këputi atë ditë,
Kur për ty qanin dhe perënditë.
Të mos tregosh origjinën tënde ilirike,
As në vorbullën e valëve, moj heroike!
Në breg kokën tënde po arnoj,
Shpirt nga shpirti im po të ofroj.
Eh mbretëresha ime!
Deshën ta humbin origjinën,
Emrin e mbiemrin ta fshefen,
S’te lanë as hise, as derman,
As babë, as nënë,
Mëshirë nuk patën ty,
Edhe të dogjën, po nuk të bënë hi.
Emrin Ilire të përjetshëm e ke,
Mbretëreshë si ishe, edhe sot je.
Dhe sot zvarrë pas teje të vijnë valët e Dalmacisë,
Në kryqëzata shekujsh andej e këndej historisë.
Po koha të rimgjalli në Muzeun Aerkologjik sot,
Në Zagrebin mik përjetë e mot.
Diellin në vend të kokës aty e ke,
Iliria edhe andej shtrihej, ishte yti atdhe.
Mbretëreshë, aty mbretëron edhe në skulpturë,

Pa kokë e me dëshminë e shkrumbit,
Për inat të detit e të Danubit.
Aq sa je mbretëreshë, je dhe heroinë,
Ende pikon det dalmatin,
Bashkë me të lashtën suferinë,
E koka diku larg të shkrep si bubullimë.