Ndërmarrjet publike në duar të joprofesionistëve

12.09.2016 10:56:43

Ndërmarrjet publike nuk mbikëqyren sa duhet nga Qeveria. Bordet e kompanive do të duhej të raportojnë në Qeveri dhe të jenë transparent për zhvillimet si pozitive, ashtu edhe negative të ndërmarrjeve, por deri tash asnjë raport i bordeve nuk është bërë publik. Kjo për shkake se në ndërmarrjet kryesore, janë emëruar njerëz partiak dhe jo profesionist.

Për këtë arsye këto ndërmarrje nuk kanë rezultate pozitive si në të hyra, ashtu edhe në përformancë menaxheriale.Kryetari i bordit të ndërmarrjes më profitabile në vend PTK, Rexhë Gjonbalaj, që nga viti 2008, udhëheq këtë bord si i deleguar nga Partia Demokratike të Kosovës (PDK), pasi që është e anëtar i degës së PDK-së në Pejë. Ai nuk ka dhënë deklarata për të treguar për gjendjen e kompanisë.  Në shumë raste ai ka heshtur madje edhe tash kur kompania po pëson rënie të mëdha të të hyrave. Por Gjonbalaj është vetëm një rast, pasi që gjendja është e njëjtë në të gjitha agjencitë dhe ndërmarrjet publike. Emërimet politike në ndërmarrjet publike nuk i sjellin përfitime vendit, ato vetëm e dëmtojnë kompaninë, thotë Arton Demhasaj, nga Organizata jo Qeveritare “Çohu”.  “Ne të gjithë kemi qenë dëshmitarë me vite të tëra që bordet kanë qenë politike, kanë qenë totalit të ndikuara politikisht. Përpos që kanë qenë ndikuar politikisht, ajo që është më e keqe kanë qenë njerëz jo profesional, se të kishin qenë njerëz profesional ndoshta nuk kishte me qenë situatat çfarë është sot, sepse e kishin zhvilluar kompaninë, e kishin dërgua përpara nuk kishte qenë shumë problematike, por pikërisht emërimi i njerëzve politik edhe njerëzve jo profesional , kompanitë publike , ndërmarrjet publike i ka sjellë në këtë gjendje çfarë e shohim sot “, tha Demhasaj.

Ai po ashtu ka dyshime që edhe memorandumi i mirëkuptimit i realizuar kohë më parë nga dy krerët e partive në koalicion, Isa Mustafa dhe Kadri Veseli me ambasadorin e Anglisë në Kosovë, Ruairi O’Connell. Safet Gërxhaliu , kryetar i Odës Ekonomike të Kosovës, thotë për KosovaPress se Kosova që nga paslufta, ekonominë e saj nuk e bazon në ekspertizë dhe profesionalizëm.

“Ardhmëria ekonomike e Kosovës duhet të bazohet në dy shtylla në ekspertiza shkencore dhe sundimi i rendit dhe ligjit. Për fat të keq viteve të fundit jemi dëshmitarë të një realiteti të hidhur ku shumë më tepër kemi pasur politizim se sa profesionalizëm dhe ekspertizë shkencoren, në veçanti sa i përket menaxhimit të ndërmarrjeve, agjencioneve publike. E tëra kjo ka reflektuar që me kalimin e kohës, këto agjencione, këto ndërmarrje publike në një të ardhme të afërt janë barrë e Qeverisë dhe institucioneve vendore”, tha Gërxhaliu.

Raportet ndërkombëtare për çdo vit adresojnë vërejte për dukurin e emërimeve politike por që kjo duket të mbetet në veshë të shurdhër. Kjo duket edhe me heshtjen e Ministrisë së Zhvillimit Ekonomik, (MZHE) e drejtuar nga ministri Blerand Stavileci, për një javë rresht nuk kanë kthyer përgjigje për pyetjet për raportimit të bordeve që kjo ministri i monitoron. Ndryshe, procesi i emërimit të anëtarëve të bordit, sipas ligjit, duhet të kryhet në procedurë të hapur, transparente dhe konkurruese, e cila ka për qëllim që të gjitha emërimet të bëhen ekskluzivisht në bazë të meritës.