Mishi i bluar është një mish që prishet më lehtë se ai i copëtuar. A e dini se, kur nuk duhet ta konsumoni?
Mishi i bluar prishet shumë shpejt. Ndryshe nga, për shembull, ‘steku’, me bluarje sipërfaqe shumë më e madhe e mishit është e ekspozuar ndaj oksigjenit, kurse ai është një nga burimet kryesor të mbështetjes së bakterieve që shkaktojnë helmim ushqimor.
Strukturën e mishit të bluar praktikisht e formojnë shumë ‘xhepa’ të vegjël ajri në të gjithë mishin, dhe secili prej këtyre xhepave është terren i përshtatshëm për zhvillimin e bakterieve. Pjesa e brendshme e biftekut praktikisht është sterile, sepse në të nuk mund të depërtojë oksigjeni, dhe e dimë se këtu nuk ka vend për bakteriet. Sipërfaqja e tij është një histori tjetër: bakteret mund të paraqiten dhe të zhvillohen në sipërfaqen e biftekut, por kur ai zihet apo piqet, është pikërisht sipërfaqja e cila është në kontakt me tiganin e nxehtë ose enën tjetër. Nxehtësia është mënyra më e mirë për të eliminuar bakteriet. Shumica e tyre zhduken në 70 gradë Celsius, kurse mishi piqet dhe zihet në temperaturë më të lartë se kjo. Stekun, pra, mund ta vendosni në frigorifer për disa ditë, pa pasur nevojë të shqetësoheni.
Bakteriet: infektimi dhe prishja
Helmimi me ushqim dhe prishja e ushqimit janë gjëra të ndryshme. Edhe prishja e ushqimit shkakton bakterie, por jo të tilla si Salmonella ose Escherichia coli(nganjëherë e quajtur “sëmundje e hamburgerit”), të cilat shkaktojnë helmim. Karakteristikë e infektimit të ushqimit me këto baktere është mungesa e çfarëdo shenje se ushqimi është i kontaminuar. Nuk paraqiten ndryshime në strukturë, ngjyrë apo erë. ‘Burgeri’ vdekjeprurës mund të duket plotësisht i freskët.
Nga ana tjetër, prishja e ushqimit është një term i gjerë që mbulon një shumëllojshmëri të shenjave të cilat shqisave tuaja të nuhatjes, të të pamurit dhe të të prekurit i thonë se për ju është më mirë që mos ta hani atë ushqim. Bakteriet që shkaktojnë prishjen e ushqimit në realitet nuk do të ju dëmtojnë. Shumica prej nesh nuk do ta hajë ushqimin që ka erë ose lëmyshk në të prekur, por edhe nëse e bëjmë, ndoshta gjëja më e keqe që mund të ndodhë është se ky ushqim ka një erë dhe shije të keqe.
Me fjalë të tjera, prishja është mungesa e freskisë, kurse kontaminimi apo infektimi i ushqimit mund të ndodhë edhe te ushqimi që është i freskët.
Nëse mishi juaj i bluar është i infektuar me baktere patogjene, dhe pastaj e leni të qëndrojë në frigorifer derisa të fillon të tregojë shenja të prishjes, patogjenet do të shumëzohen së bashku me bakteret që janë përgjegjëse për prishje.
A është mishi i bluar i prishur?
Në rast se mishi i bluar është i prishur, shenjat që do t’i vëreni, nëse thjeshtë ka, varen nga ajo se sa është i prishur. Nëse ka lëmyshk, ka filluar të prishet. Mukoza në sipërfaqe është e shkaktuar nga ndërtimi i qelizave bakteriale – ajo paraqet trupin e baktereve.
Nëse mishi ka erë të çuditshme, është i prishur. Këtë erë e shkaktojnë gazrat e prodhuara nga bakteret.
Megjithatë, pavarësisht lëmyshkut dhe erës së keqe, proteina në mish mbetet e pandryshuar dhe tërësisht ushqyese.
Dhe në fund, faza e fundit e prishjes së mishit është ndryshimi i ngjyrës. Ngjyra e njohur e kuqe e mishit, e cila vjen nga hekuri, i njëjti përbërës që i jep ngjyrë gjakut, do të bëhet gri meqë bakteret e shpërbëjnë hekurin në mish. Me pak fjalë, nëse mishi i bluar është bërë gri, me lëmyshk dhe me erë të keqe – është prishur.
Ka një teori se erën që e prodhojnë bakteret është teknikë adaptive e krijuar si një mënyrë dekurajimi të organizmave të tjerë (dmth. njerëzve) që të garojnë me to për furnizimet ushqimore. Me fjalë tjera, nëse ndjejmë erë të çuditshme të ushqimit, vazhdojmë tutje, duke ja lënë baktereve.
Ruajtja e freskisë së mishit të bluar
Kur bleni mish të bluar, të njëjtën ditë, ose pregatiteni ose ngrijeni.
Zakonisht në paketim do të shihni datën e shitjes së mishit, madje edhe nëse ajo është dy apo tri ditë nga sot, mos i kushtoni vëmendje kësaj. Pregaditeni ose ngrijeni mishin në të njëjtën ditë. Duhet të keni parasysh se ngrirja nuk i vret bakteret që shkaktojnë qoftë prishjen, qoftë helmimin me ushqim, por e ngadalëson ciklin e tyre riprodhues.
Nëse doni ta ngrini mishin, mundeni menjëherë ta marinoni dhe formoni qofte që do t’i pjekni më vonë. Nëse e dini se dëshironi t’i pregatitni të nesërmen, mund t’i transferoni nga ‘ngrirësi’ në frigorifer. Nëse jeni më shumë impulsiv dhe i doni menjëherë, largoni nga frigoriferi dhe vendosni në lavaman duke e lënë vazhdimisht të rrjedhë ujë i ftohtë mbi to. Kështu do t’i shkrini në mënyrë të sigurtë qoftet tuaja, por vetëm me ujë të ftohtë. Mos përdorni ujin e nxehtë dhe të ngrohtë, sepse mund të nxitni zhvillimin e baktereve që shkaktojnë helmimin e ushqimit.
